کشت بافت تجاری گیاهان

مقدمه

روش معمول و سنتی تکثیر گیاهان باغی غالباً از طریق بذر، قلمه برگ و ساقه، پاجوش و … می‌باشد. از معایب این روش­‌ها دستیابی به تعداد کم گیاهچه از هر گیاه، افزایش هزینه تولید، نیاز به سطوح وسیع جهت تولید انبوه و گسترش آلودگی‌­های قارچی و ویروسی می­‌باشد. فناوری کشت بافت گیاهی در حال حاضر بطور گسترده­‌ای جهت تکثیر گیاهان در مقیاس وسیع مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ایران بخصوص استان مازندران تا به امروز سرمایه­‌گذاری­‌های اندکی در زمینه استفاده از فناوری‌های کاربردی بویژه کشت بافت در تکثیر گیاهان باغی خصوصاً گیاهان زینتی و دارویی صورت پذیرفته است. در مورد تکثیر گیاهان زینتی که تکثیر آنها به روش سنتی امکان پذیر نیست، تولید کنندگان داخلی گل و گیاه در کشور در اکثر موارد بذور و نشاء تولیدی را از کشورهای دیگر وارد نموده و اقدام به کشت و پرورش این گونه گیاهان می‌­نمایند. در راه ورود این گونه گیاهان به داخل کشور محدودیت‌­هایی وجود دارد که از آن جمله می‌­توان به قیمت بالای کالاهای وارداتی، نوسانات زیاد در نرخ دلار و ارز، هزینه‌­های گمرکی و مسایل مربوط به قرنطینه اشاره نمود. از سوی دیگر ورود این گیاهان محدود به چند شرکت بزرگ بوده و واردات و عرضه آنها بصورت کلی و بصورت بسته­‌بندی‌­های چند هزارتایی می‌­باشد. در صورتی که بتوان در داخل به تولید چنین محصولاتی پرداخت قطعاً محدودیت‌­های ذکر شده وجود نخواهد داشت.

تجهیزات

واحد کشت بافت تجاری در سال ۱۳۹۶ با هدف تکثیر تجاری گیاهان مختلف شامل دو بخش آزمایشگاهی و سازگاری راه اندازی شد. بخش آزمایشگاه با مساحت حدود ۴۰ متر مربع شامل تجهیزات لازم به منظور تولید کشت بافتی گیاهان و بخش سازگاری شامل دو اتاق مجهزا به مساحت ۶۰ متر مربع مشغول فعالیت می‌باشد.

اقدامات

تاکنون تولید انبوه کشت بافتی گیاهان استویا، سانسوریا پاکوتاه، کلانکوئه و اگزالیس با موفقیت در شیشه به همراه سازگاری در خاک انجام شده است. به منظور تکمیل چرخه تولید ساخت گلخانه نور طبیعی در دست بررسی و اقدام می­‌باشد.